“Мэйээн уола” күрэхтэһии төрдүс төгүлүн ыытылынна

Кулун тутар 15 күнүгэр Эдьигээннээҕи оҕо спортивнай оскуолатын саалатыгар үөрэнээччилэргэ аналлаах «Мэйээн уола-2024» күрэхтэһии буолан ааста. Манна Эдьигээн уонна Кыстатыам оскуолаларын бастыҥ бөҕөстөрө национальнай многоборье көрүҥнэригэр күөн көрүстүлэр. Кыстатыам нэһилиэгиттэн төрүттээх “Дыгын оонньууларын” кыттыылааҕа Николай Лесовой бу тэрээһини төрдүс төгүлүн көҕүлээн ыытар. Билигин Николай Николаевич анал байыаннай операцияҕа кытта сылдьар.

Тэрээһин үөрүүлээх арыллыытыгар Эдьигээн оройуонун баһылыга Василий Сорокин, “Анаабыр алмаастара” хампаанньа генеральнай дириэктэрэ Алексей Окороков кыттааччыларга эҕэрдэ тылларын эттилэр, баҕа санааларын тиэртилэр.

Тэрээһин арыллыытын «Дылачыкаан» үҥкүү ансамбыла кэрэ үҥкүүтүнэн киэргэттэ. Алексей Алексеевич хампаанньатын аатыттан бу күрэхтэһиигэ анаан сыаналаах бириистэри туруорда. Улуус баһылыга Василий Сорокин бу дьыл кулун тутар 7 күнүгэр, сахалартан бастакы Олимпийскай чемпион Роман Дмитриев аатын үйэтитэр сыаллаах, бириэмийэ олохтообутун туһунан иһитиннэрдэ. Ол курдук, сыл устата спорт араас көрүҥнэригэр кэккэ ситиһиилэммит, “Дмитриевскэй ааҕыылар” оройуоннаааҕы научнай-практическай конференция кыайыылааҕар анал бириэмийэлэр Роман Дмитриев төрөөбүт күнүгэр туттарыллар буолуохтара. Хамыыһыйа быһаарыытынан улахан дьоҥҥо спорка үрдүк көрдөрүүлэммит киһиэхэ 50 тыһ. солк, оҕоҕо 30 тыһ. солк., “Дмитриевскэй ааҕыылар” кыайыылаҕар 10 тыһ. солк. туттарыллар буолуоҕа.

«Мэйээн уола-2024» күрэхтэһиигэ алта уолан үс төгүл үс, тутум эргиир, мас тардыһыыта, өһөс торбос, хапсаҕай, ох саанан ытыы, 60 киилэ ыйааһыннаах кумахтаах куулу көтөҕүү национальнай многоборье көрүҥнэригэр кыахтарын холоннулар. Кылаабынай судьуйанан оройуон дьаһалтатын ыччат политикатын уонна спорт отделын кылаабынай специалиһа Прокопий Николаев үлэлээтэ. Киниэхэ бу отдел специалиһа Александр Ким, Николай Лесовой тастыҥ быраата, баһаарынай чаас начальнигын солбуйааччы Михаил Васильев уонна Эдьигээннээҕи оҕо спортивнай оскуолатын тренердэрэ күүс-көмө буоллулар.

Николай Лесовой, бириэмэ булан, тэрээһин арыллыытыгар “WhatsApp” социальнай ситиминэн устан ыыппыт саҥатын истэн күрэх кыттыылаахтара сүргэлэрэ көтөҕүлүннэ.

–2013 сыллаахха үөлээннээҕим Константин Овчинников этиитин ылынан, аан бастаан “Дыгын оонньууларыгар” кыттыыны ылбытым. Онтон ыла национальнай многоборье көрүҥнэринэн сөбүлээн дьарыктанан барбытым, араас таһымнаах күрэхтэһиилэргэ кыттан дойдум аатын ааттаппытым. Эдьигээҥҥэ бу спорт көрүҥэ улаханнык сайда илик диэн санааттан, маннык күрэҕи ыытарга санаммытым. Үүнэр көлүөнэ ыччаппытыгар, эдэр дьоҥҥо национальнай многоборье спорт көрүҥүн билиһиннэрэр, көҕүлүүр сыаллаах «Мэйээн уола» күрэхпин доҕотторум, спонсордар өйөбүллэринэн 2019 сыллаахха аан бастаан Эдьигээҥҥэ тэрийэн ыыппытым. Манна Эдьигээн оройуонуттан эрэ буолбакка, Бүлүү улууһуттан кытта кэлэн, 15 эр дьон күөн көрсүбүттэрэ. Онтон 2022, 2023 сс. Кыстатыам оскуолатын спортзалыгар оскуола саастаах уолаттарга буолбута. Быйыл эмиэ оскуола оҕолоругар ыытарга сананан, күрэх этэҥҥэ ааспытын истэн дуоһуйдум, төһө да ыраах сырыттарбын сыалым-соругум ситиһилиннэ диэн үөрэбин. Тоҕо «Мэйээн уола» диэн ааттаабыккыный диир буолларгыт, дойдубуттан ырааҕа суох Мэйээн диэн үрэххэ оттоон, балыктаан, бултаан – буутум этэ буспут сирэ буолар.

Бу үрэххэ урут бэрт күүстээх, сымса, быһый дьон бултаан-алтаан сылдьыбыттара диэн аҕам саастаах дьон кэпсиирин истэрим. Ол иһин күрэхпин «Мэйээн уола» диэн ааттаабытым. Билигин дойдубуттан ыраах ытык иэспин төлүү сылдьан, тапталлаах дойдубун, дьоммун-сэргэбин олус диэн ахтабын-саныыбын. Биһиги улууспутуттан биллэр-көстөр, кыахтаах бөҕөстөр тахсыахтара диэн бигэ эрэллээхпин. Үүнэр көлүөнэ ыччаппыт спордунан дьарыктаныҥ, чөл олоҕу тутуһуҥ, оччоҕо инники олоххутугар элбэҕи ситиһиэххит, үүнүөххүт-сайдыаххыт диэн тус санаабын тиэрдэбин.  Түгэнинэн туһанан, доҕотторбор, кэргэммэр, Эдьигээн улууһун уонна нэһилиэктэрин дьаһалталарыгар, олохтоох урбаанньыттарга, «Анаабыр алмаастара» хампаанньаҕа, күрэхтэһии тэрийээччилэригэр күүс-көмө буолбуккутун иһин барҕа махталбын тиэрдэбин, — диэн санаатын үллэстэр Николай Лесовой.

Тэрийээччилэр хас биирдии көрүҥ аайы үс иһигэр киирбит күрэхтэһээччилэргэ мэтээллэри, грамоталары уонна сыаналаах бириистэри туттартаан истилэр. Бары түһүмэхтэр түмүктэринэн «Мэйээн уола-2024» үрдүк ааты Эдьигээн орто оскуолатын 10-с кылааһын үөрэнээччитэ Алкивиад Сорокин ылла. Кини Николай Лесовой туруорбут сыаналаах бирииһин велосипеды уонна кубогы бэлэх тутта. Иккис бочуоттаах миэстэҕэ Эдьигээн орто оскуолатын 7-с кылааһын үөрэнээччитэ Максим Федотов тигистэ уонна «Анаабыр алмаастара» хампаанньа бирииһинэн – сотовай телефонунан наҕараадаланна. Үһүс миэстэҕэ Эдьигээн орто оскуолатын 9-с кылааһын үөрэнээччитэ Иван Шемяков таҕыста уонна инструмент наборын ылла. Маны сэргэ «Самый молодой участник» — Максим Федотов, «За волю к победе» — Кыстатыам оскуолатын 9-с кылааһын үөрэнээччитэ Сергей Захаров анал ааттарга тигистилэр. Кинилэри сэргэ тыҥааһыннаах киирсиилэри Байдар Борисов уонна Модест Иванов көрдөрдүлэр.

–Мин спорт көрүҥнэринэн кыра эрдэхпиттэн дьарыктанабын, бастакы кылааска үөрэнэ киирбиппэр аҕам миигин тустуу секциятыгар суруттарбыта. Онтон ыла спорт араас көрүҥнэринэн дьарыктанабын, оройуон уонна өрөспүүбүлүкэ таһымнаах күрэхтэһиилэргэ ситиһиилээхтик кыттабын. Ордук волейбол оонньуурбун сөбүлүүбүн. Бүгүн олус тыҥааһыннаах күрэс буолан ааста, кыттааччылар бары кыахтаахтарын көрдөрдүлэр. Тэрийээччилэргэ улахан махтабын тиэрдэбин, бу күрэхтэһиигэ кыттыым миэхэ улахан суолталаах. Оскуолабын бүтэрдэхпинэ, спордунан дьарыкпын салгыы сайыннарар былааннаахпын, — диэн санаатын үллэһиннэ Алкивиад Сорокин.

Николай Лесовой «Мэйээн уола» күрэһиини эһиил эмиэ ыытар былааннааҕын иһитиннэрдэ. Онон оскуола оҕолоро сыл устата национальнай многоборье көрүҥнэригэр дьарыктанан үрдүк таһымнаах күрэхтэһиини көрдөрүөхтэрэ диэн эрэнэбит.

Быйылгы 2024 сыл Эдьигээн улууһугар – Роман Михайлович Дмитриев сыла. Бу күрэхтэһии биһиги улуу киһибит, олимпийскай чемпион, спорт үтүөлээх маастара Роман Михайлович Дмитриев төрөөбүтэ 75 сылыгар ананан ыытыллыбыт тэрээһиннэртэн биирдэстэрэ.

Мария АПОЛЛОНОВА. Эдьигээн.

Ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ.