Кыайыы уотун эстафетата

Ааспыт ыйтан – ыам ыйын 8 күнүгэр диэри Улуу Кыайыы 79 сылын көрсө Москва – Калуга – Тула – Орел – Курскай хайысхатынан Факел уотун тутан, кэриэстэбил сүүрүүнү тэрийэн ыыттыбыт. Маршрут уһуна – 620 км.

Патриотическай тыыннаах сүүрүүгэ кыттыыны ыллылар: Митина Александра, Доргуева Валентина, Егорова Яна уонна урукку сылларга Ильмень, Ржев, Вязьма о.д.а. сүүрүүлэр кыттыылаахтара Ючюгяева Лаура, Павлова Акулина, Винокурова Валентина, сүүрүү көҕүлээччитэ, салайааччыта Дмитрий Горохов.

Бу күннэргэ күн-дьыл олус тупсан, туран биэрдэ, сүүрүүгэ да, көрсүһүүлэргэ да табылынна. Москваттан Калуга кыраныыссатыттан саҕалаан сүүрдүбүт. Биһигини маҥнай Дьокуускай куорат бэтэрээннэрин сэбиэтин салайааччыта Тряпша Николай Александрович атаарбыта.

Салгыы Кыайыы уотун Калуга куорат обкомун секретара Агванян Артур Мартунович көрсөр. Улуу Кыайыыны аҕалбыт полководецтар: Г.К. Жуков, И.Ф. Ватутин, К.К. Рокоссовскай, И.С. Конев, В.Д. Соколовскай пааматынньыктарыгар сибэкки уурабыт.

Михаил Сергеевич, куорат сэриигэ күүскэ кыттыбытын, 100-тэн тахса бартыһааннар этэрээттэрэ тэриллэн, өстөөххө күүстээх утарсыы оҥорбутун кэпсээбитин болҕойон иһиттибит.

Сүүрүү хайдах барда? Бу дойду сирэ, трассата уһун тахсыы-түһүү эбит. Сүүрүү ноҕуруускалаах буолла. Егорова Яна, Митина Александра этап аайы 3 км баран иһэллэр, өссө эбии сарсыарда 15-20 км сүүрэллэр. Факел уотун тутан сүүрэбит, трассаҕа ааһан иһэр массыыналар өйөбүллэрин биллэрэн, сигналлаан ааһаллар.

Герой куорат Тулаҕа обком секретара Федоров Михали Сергеевич уонна көмө дьоно Кыайыы болуоссатыгар көрсөллөр. Салгыы саха буойуннарын монуменыгар тиийэн, санаан, ахтан аастыбыт, тыыннаах сибэкки уурдубут.

Музейга сылдьан, куорат олохтоохторо Германия сэриилэрин кытта күүстээхтик утары туран куораты биэрбэтэхтэрин туһунан иһиттибит-көрдүбүт. Ити сылларга Тула куорат олохтоохторо ийэ дойдуга сэрии сэбин (винтовканы, пулеметтары) сүүһүнэн тыһыынчаны фроҥҥа биэрбиттэр, онтон да атын элбэҕи иһиттибит.

Орел куорат трассата биир оннук, сис буолан биэрдэ. Массыына сырыыта тохтообот. Манна улахан сэриилэр ааспыт бэлиэлэрин – элбэх пааматынньыктар, монуменнар турбуттара туоһулуур.

Орел куоракка обком секретара Дынкович Иван Сергеевич көрсөр, ону кытта “Патриот” бөлөх ыччаттара, Орел куорат “Брянский Орловско оборонительный фронт” диэн ааттанар. Кинилэр күүстээх утарсыы ыытан, Москва куоракка өстөөхтөрү киллэрбэтэхтэр.

Курскай куорат сэрии историятын санатар элбэх Геройдар пааматынньыктар, монуменнар, сквердэр кэпсииллэр, биһигини көрсүбүт Канунникова Светлана Игоревна, кини көмөлөһөөччүлэрэ икки массыынаҕа илдьэ сылдьан кэпсээтилэр.

Салгыы Курскай куораттан 110 км тэйиччи Курскай Тоҕой биир өттүнэн элбэх сүтүктээх уонна кыайыылаах тахсыбат Поныри куорат аттыгар Саллаат мемориалыгар тиийэн тыыннаах  сибэкки ууран, кэриэстэбил ыыттыбыт. Түмүккэ Обком рескомуттан Иванов Николай Николаевич Махтал суруктары туттарбытын, үөрэн туран махтанан туттубут.

Биһиги сүүрүүбүтүн республикатааҕы КПРФ рескома Губарев Виктор Николаевич Кыайыы уотун барыытыгар улахан көмө буолла. Сүүрүүгэ көмө оҥорбут “Водоканал” тэрилтэ салайааччыта Кырджагасов Анатолий Андреевичка, Ыччат политикатын министрэ Шамаев Петр Витальевичка, Верхоянскай улууһуттан Ил Түмэн депутата Сивцев Сергей Афанасьевичка, Дьокуускай куоракка олорор верхоянскайдар түмсүүлэрин салайааччыта Прудецкая Ольга Борисовнаҕа махтанабыт!

Ити курдук, Улуу Кыайыы 79 сылынан “Кыайыы уота” патриотическай сүүрүү этэҥҥэ түмүктэннэ.

Дмитрий ГОРОХОВ, “Кыайыы уота” сүүрүү салайааччыта.