Бастыҥнарга – баһырхай бириистэр!

Бэтэрээн-маастардарга аан дойду 2, ССРС тыатын сирин спортсменнарын 2, Саха сирин 7 төгүллээх чемпиона, ССРС, РСФСР, Саха АССР спортарын маастара, республика үтүөлээх тренерэ Анатолий Николаевич Константинов төрөөбүтэ 70 сылыгар анаан Суоттуга, көҥүл тустууга республикатааҕы таһымнаах турнир ыытыллан тумуктэннэ.

Тустуу бырааһынньыгар түһүлгэ бочуоттаах ыалдьыттарынан буоллулар: Уус Алдан улууһун дьаһалтатын баһылыга Алексей Федотов, Монреаллааҕы Олимпиада-76 үрүҥ көмүс призера Александр Иванов, ССРС 3, Европа 2 төгүллээх чемпиона, Үтүө Дьулуур оонньууларын кыайыылааҕа Василий Гоголев, А.Н. Константинов иитиллээччитэ, ССРС спордун маастара Яков Заровняев, аан дойду чемпиона Герман Контоев, А.Н. Константинов оҕолорун ийэтэ, СР культуратын үтүөлээх үлэһитэ Татьяна Гоголева уо.д.а.

Күрэхтэһии, Анатолий Константинов бэйэтэ туста сылдьыбыт ыйааһыннарыгар – 62, 68, 74 кг, бэйэтэ сүүрэн-көтөн, кэпсэтэн туттарбыт спорка саалатыгар буолла. Көбүөргэ барыта 28 бөҕөс тахсан күөн көрүстэ. Ыйааһын уонна кыттааччы аҕыйах буолан – күрэхтэһии, уруккулуу, иккилиитэ хотторуунан туорааһыннаах ыытылынна.

62 кг аҕыс кыттааччы баар. Кинилэртэн иккитэ – спорт маастара. Сэрэйиллибитин курдук, бастакы миэстэни ылар иһин киирсиигэ Саха сирин икки төгүллээх чемпиона Федор Постников уонна республика биир күүстээх тустууга Виталий Эспек көрүстүлэр. Бу, наһаа тыҥааһыннаахтык барбыт хапсыһыыга Постников утарсааччытын бэрт кыранан сабырыйан, кыайыылааҕынан таҕыста. Үһүс бириистээх миэстэни, кэнники кэмҥэ эриэ-дэхси көрдөрүүлээх Валентин Бурнашев ылла. Санатан эттэххэ, кини – аан дойду чемпиона Герман Контоев салалтатынан эрчиллэр.

Бу ыйааһыҥҥа олохтоохтортон Николай Заболоцкай төһө да миэстэлэспэтэр, үчүгэй тустууну көрдөрөн, Суотту нэһилиэгин анал бирииһинэн наҕараадаланна.

68 кг уон икки бөҕөс күөн көрүстэ. Түһүлгэ киэргэтиитинэн – Европа чемпионатын призера, И.Ярыгин аатынан Голден Гран-при турнир кыайыылааҕа, Беларусь Республикатын чемпиона, норуоттар икки ардыларынааҕы кылаастаах спорт маастара Ньургун Скрябин буолла. Кини көрсүбүт утарсааччыларын барыларын итэҕэтиилээхтик кыайталаан, билигин да буораҕа кураанаҕын биллэрдэ.

Бу ыйааһыҥҥа сытыы киирсиилэр түмүктэригэр Владислав Кривошапкин, Семен Владимиров, Александр Иванов курдук күүстээх тустууктар бириистээх миэстэҕэ сатаан тиксибэтилэр. Манна Дьааҥыттан Иван Потапов – эдэрдэргэ Россия күрэхтэһиитигэр бэһис миэстэлээх уол үчүгэй тустууну көрдөрбүтүн бэлиэтиир тоҕоостоох.

74 кг аҕыс бөҕөс суруттарбыт: биир маастар, үс маастарга кандидат. Бу ыйааһыҥҥа эмиэ сүрдээх тыҥааһыннаах хапсыһыылар буоллулар. Түмүккэ, быйыл сайын Бороҕоҥҥо ыытыллыбыт Саха сирин норуоттарын спортивнай оонньууларын призера, республика экс-чемпиона Петр Павлов кыайыыны ситиһэн, биир дойдулаахтарын, олохтоохтору сүрдээҕин үөртэ. Петр 74 киилэҕэ бу бастакы холонуута ситиһиилээх буолла. Ити үөһэ ахтыллыбыт көрдөрүүлэрин кини 65 уонна 70 кг ыйааһыннарга тустан ситиспитэ.

Күрэхтэһии икки хотторуунан туорааһыннаах буолан, Петр Павлов, Владимир Бояновскай, Николай Сивцев хардарыта кыайсыбыттарын үрдүнэн, түһүлгэ кылаабынай судьуйата, норуоттар икки ардыларынааҕы категориялаах судьуйа Петр Соловьев салайааччылаах судьуйалар бөлөхтөрө быраабылаҕа олоҕуран ааҕыыларынан түмүгэр бастакы миэстэни Павлов, иккиһи Бояновскай, үсүһү Сивцев ыллылар.

Анатолий Николаевич аатынан күрэхтэһии хаһан баҕарар буоларыныы, баһырхай бириистэрдээх буолла. Ол курдук, ыйааһыннарга бастаабыттар 30-туу, иккистээбиттэр 20-лии, үһүс буолбуттар 10-нуу тыһ. солк. харчынан бириистэринэн наҕараадаланнылар.

Сүрүн күрэхтэһии кэнниттэн хапсаҕайга муҥутуур кыайыылааҕы быһаарар түһүлгэҕэ 10 бөҕөс суруттарда. Онуоха быһаарыылаах хапсыһыыга, соторутааҕыта үс тустуу маастара И.А. Халдеев хапсаҕайга турнирыгар 75-кэ диэри киилэлээхтэргэ бастаабыт спорт маастара Виталий Эспек – эдэр бөҕөс Валентин Бурнашеву охторон, убаһа бириис хаһаайынынан буолла.

Итини сэргэ, күрэхтэһиини тэрийээччилэр быһаарыыларынан, түһүлгэҕэ ситиһиилээхтик кыттыбыт бөҕөстөргө бриллиант бириис оонньоммутугар, Таатта талыы ыччата Федор Постников тарбаҕар талааннааҕын көрдөрөн, сыаналаах бирииһи соһуччу тутан үөрдэ-көттө. Оттон спорду таптааччылар «Албан» фан кулууптара олохтообут дьоһун бириистэрэ, бу түһүлгэ саамай улахан ааттаах-суоллаах кыттааччыта уонна кыайыылааҕа Ньургун Скрябиҥҥэ туттарылынна. Ити курдук, бу күрэхтэһиигэ ситиһиилээхтик кыттыбыт биирдиилээн бөҕөстөр, судьуйалар, тустуу хаамыытын сиһилии сырдаппыт комментатор Валериан Неустроев анал бириистэринэн наҕараадаланнылар.

PS: Күрэхтэһии сүрүн хапсыһыыларын «Дьулурҕан» хаһыат ютуб каналыгар көрүөххүтүн сөп.

Түһүлгэ түмүк көрдөрүүтэ:

62 кг: 1. Федор Постников (Таатта), 2. Виталий Эспек (Уус Алдан), 3. Валентин Бурнашев (Амма).

68 кг: 1. Ньургун Скрябин (Мэҥэ Хаҥалас), 2. Дьулустан Тотонов (Сунтаар), 3. Иван Потапов (Чурапчы).

74 кг: 1. Петр Павлов (Уус Алдан), 2. Владимир Бояновскай (Чурапчы), 3. Николай Сивцев (Мэҥэ Хаҥалас).

Петр ПАВЛОВ.

Ааптар хаартыскаҕа түһэриитэ.