Биһирэбиллээх бөҕөс этэ

Анатолий Константинов. Кини аатын истээт, өйгөр тута тустууга ананан төрөөбүт, тустуу диэн баран муннукка ытаабыт киһи кини этэ диэн, уруккуну-хойуккуну санаан ылаҕын…

Кини көбүөргэ тахсан күлүмнэтэн тустарын ама ким умнуой?! Бэйэтэ улуу тренер Д.П. Коркины кытта бииргэ алтыһан үлэлээбит буолан, тустууктарга өрүү үтүө холобуру көрдөрөрө. Тутта-хапта, таҥна- симэнэ, этэ-тыына сылдьара тустууну таптааччылар өйдөрүгэр-сүрэхтэригэр өрүү тыыннаах. Тустуу буоллун, хапсаҕай буоллун, кини кыттар күрэхтэһиитэ өрүү күүрээннээх, тыҥааһыннаах, этэргэ дылы, көрөөччүнү сэргэхситэр түгэннэрдээх буолааччы.

Туста киириэҕиттэн этин-хаанын эрчийэн, илиитин-атаҕын мускуйан киирэн бардаҕына, били көбүөргэ буола турар тустуу умнуллан, көрөөччү хараҕа туой кини диэки хайыһа турааччы. Оннук умсугутуулаах этэ. Оттон тустуута – кэпсэлгэ киирэр туспа кэрэ көстүү буолара. Били, үчүгэй ырыаһыт сыанаҕа тахсан ыллаан доллоһутарын курдук, ис-иһиттэн иэйэн-куойан туран тустара.

Өйдөөн кэлиҥ, 1977 с. Саха сирэ – ССРС сүүмэрдэммит хамаандаларын табаарыстыы көрсүһүүлэригэр Европа саҥа чемпиона Виктор Алексеевы, 1978 с. Улан-Удэтээҕи норуоттар икки ардыларынааҕы турнирга монгол ааттааҕа Мигд Хойлогдоржу сөбүлээн туттар албаһынан ыраастык быраҕан түһэриитин, 1981 с. Дьокуускайга буолбут Саха АССР – Монголия хамаандаларын матчевай көрсүһүүлэригэр Азия чемпиона, аан дойду чемпионатын үрүҥ көмүс призера буолбут Авырмэдин Энхээни кыайыытын, 1993 с. Чурапчыга “Бэтэрээн сулустар” күрэхтэһиигэ кыайыы үөрүүтүн бэлиэтээн, көбүөргэ Хотой үҥкүүтүн толоруутун…

Көҥүл тустууга Саха сирин 7, бэтэрээн-маастардарга аан дойду 2 төгүллээх чемпионнара, тыа сирин спортсменнарыгар РСФСР уонна ССРС чемпионаттарын кыайыылааҕа, көҥүл тустууга Сэбиэскэй Сойуус, хурешка Российская Федерация, хапсаҕайга Саха АССР спортарын маастара, СР үтүөлээх тренерэ Анатолий Николаевич Константинов үтүө аатын үйэтитэн, Уус Алдан улууһун Суотту сэлиэнньэтигэр республикатааҕы турнир ыытыллар.

…Анатолий Николаевич биһиги таспытыгар суох буолбута номнуо ыраатта. Ол гынан баран, боруонсаттан кутуллан оҥоһуллубут курдук көрүҥнээх, иирэ талахтыы эриллэҕэс иҥиирдээх, элбэх киириилээх-тахсыылаах, сытыы хамсаныылаах, ураты буочардаах бөҕөс тустууну таптааччылар өйдөрүгэр-санааларыгар өрүү тыыннаах.

Петр ПАВЛОВ.   

Досье: Анатолий Николаевич Константинов. 1952 с. ахсынньы 6 күнүгэр төрөөбүтэ. Бастакы тренерэ – И.А. Халдеев. Хабаровскайдааҕы физкултуура институтун выпускнига (1974 c.). Көҥүл тустууга ССРС, хапсаҕайга Саха АССР спордун маастардара. Сэбиэскэй Сойуус тыатын сирин бөҕөстөрүн чемпиона (1979). Саха сирин 10 төгүллээх чемпиона (7-тэ көҥүл тустууга,  3-тэ хапсаҕайга), норуоттар икки ардыларынааҕы турнирдар, хамаанданан табаарыстыы көрсүһүүлэр кыайыылаахтара. Саха Республикатын үтүөлээх тренерэ (1990).

Олоҕун тиһэх сылларыгар Суоттутааҕы “Эрэл” спорткомплекс дириэктэринэн, “Эрэл” бааһынай хаһаайыстыба баһылыгынан үлэлээбитэ.

1997 сыллаахха муус устар 15 күнүгэр биһиги кэккэбититтэн туораабыта.