Бастакы көҕүлээччилэр умнуллубаттар

Бу күннэргэ Ытык Тааттаҕа саха төрүт көрүҥнэригэр “Манчаары оонньууларыгар” кыттыыны ылыы иһин, тимир болгуону анньыыга сахалартан успуорт бастакы маастара, Уһук Илин уонна Сибиир икки төгүллээх, өрөспүүбүлүкэ алта төгүллээх чөмпүйүөнэ Уистин Уистинович Кулачиков аатынан күрэхтэһии ыытылла турар.

Уистин Кулачиков туһунан бэйэтин кэмигэр өрөспүүбүлүкэҕэ биллибит суруналыыс, радиосуруналыыс, Бэчээт туйгуна, Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын үтүөлээх үлэһитэ, Таатта улууһун бочуоттаах олохтооҕо Анастасия Морхоева суруйан хаалларбыт ахтыытын ааҕаргытыгар ыытабын.

-Кини СГУ инженернэй-техническэй факультетыгар үөрэнэр сылларыгар штанганан дьарыктаммыта. Ити көрүҥҥэ бастакы разрядтаах спортсмен. 1964 сыллаахха университеты бүтэрэн төрөөбүт орйуонугар үлэлии кэлбитэ. Ити сылларга Харбалаах агро-бөһүөлэгин күргүөмнээхтик тутуу саҕаламмытынан “Коммунизм” совхозка старшай прорабынан анаммыта. Манна 15 сыл үлэлээн баран, 18 №-дээх СПТУ-га преподавателинэн көспүтэ. Хайа күн СПТУ-га үлэлии кэлиэҕиттэн талааннаах ыччаттары сүүмэрдээн эрчийбитэ. Саха АССР үс маастарын, сүүрбэттэн тахса бастакы, 40-ча маассабай разрядтаах спортсменнары иитэн таһаарда.

— Оройуоҥҥа гиирэ спордун сайдыыта Иустин Иустинович аатын кытта ыкса сибээстээх, — диэн этэр үөрэнээччитэ, Саха АССР спордун маастара И.С. Шараборин. — Кини салайар секциятыгар икки-үс сыл утумнаахтык дьарыктанар спортсмен түмүктэри ситиһэр. Ол курдук, Тыа сирин үһүс спортивнай оонньууларыгар К.Софронов, В.Леонтьев I-II миэстэни ылбыттара. Ити тренер үлэтин түмүгэ диэн сыаналыыбын. Бэйэтэ 53 сааһыгар диэри күрэхтэспитэ. Гиирэ – спорт ыарахан көрүҥэ. Бэйэҕит даҕаны санаан көрүҥ, сааһырбыт киһиэхэ гиирэни өрүтэ быраҕыы манан буолбатах.

СГУ тренерэ Шамаев кинини гиирэнэн дьарыктанарыгар сүбэлээбитин ылынан, спорт ити көрүҥэр көспүт. 1962 сыллаахха Кызыл куоракка Дальнай Восток уонна Сибиир күрэхтэһиитэ ыытыллыбытыгар кыттан иккис миэстэ буолбут.

“Мин 70 кг күрэхтэспитим. Онно тиийэн дьон гиирэни хайдах анньалларын аан бастаан көрбүппүт. 60 кг ыйааһыҥҥа П.Стасов күрэхтэспитэ. Итини сэргэ оҕунан ытыыга убаахтаах буолан ити көрүҥҥэ көспүтэ”, — диэн ахтар бастакы улахан ситиһиитин туһунан И.И. Кулачиков.

Саха АССР спордун маастара өрөспүүбүлүкэҕэ сэттэ төгүл бастаабыта, 1964, 1965 сс. Дальнай Восток, Сибиир күрэхтэһиилэригэр чөмпүйүөннээбитэ. 1982 сыллаахха уобаластааҕы “Урожай” общество күрэхтэһиитигэр гиирэни өрө быраҕыыга муҥутуур кыайыылаах аатын ылбыта. 1982-1983 сс. оройуон бастыҥ спортсменын аата иҥэриллибитэ. Аҥардас ити да ситиһиилэрэ бэрт үгүһү кэпсииллэр. Балар гиирэнэн уһуннук дьарыктаныы үтүө түмүктэрдээх буоларын этэллэр.

Иустин Иустинович: “Гиирэ ааттыын ыарахан атлетика. Онон күүһү-уоҕу, тулууру, дьүккүөрү эрэйэр көрүҥ. Гиирэнэн бэриниилээхтик дьарыктаннахха эрэ, тугу эмэ ситиһиэххэ сөп”, — диэбитинии чахчыта да оннук.

Үстүүн Үстүүнэбис Харбалаах бөһүөлэгин саҕаласпыт, тутуугун салайан ыытыспыт үтүөтэ умнуллубат.

Вера КАНАЕВА.

Таатта.