Тарскай-2025: Ыйааһыннарынан сэрэбиэйи ырытыы

Олунньу 22-23 күннэригэр Сунтаарга Н.Н. Тарскай кэриэһигэр көҥүл тустууга Саха Республикатын 2025 сылга биирдиилээн уонна хамаанданан бастыыр иһин чемпионата ыытыллар. Бээтинсэ күн бары ыйааһыннарга сэрэбиэй оҥоһулунна. Ону ырытан уонна күүстээхтэри сылыктаан көрүөххэ эрэ.

57 киилэҕэ – 19 кыттааччы сэрэбиэйи ааспыт. Онуоха дьиэлээхтэр – сунтаардар алта киһини туруорбуттар. Санатан эттэххэ, билиҥҥи кэмҥэ тумус туттар тустуукпут, Ярыгин турнирын иккис призера Лев Павлов бу күннэргэ Европа 23-гэр диэри күрэхтэһиитигэр Россия сүүмэрдэммит хамаандатын састаабыгар ким киирэрин быһаарсар хапсыһыыга кыттар буолан, дойдутугар тэриллэр түһүлгэҕэ сатаан кыттыбат буолла. Ол да буоллар, сунтаардар бу ыйааһыҥҥа кинини суохтаппат инниттэн элбэх уолу киллэрбиттэр диэххэ сөп.

Састаабы көрдөххө, үксүлэрэ кэриэтэ – эдэрдэр. Бу ыйааһыҥҥа кыттааччылары көрөн баран, Любомир Ашеины (Чурапчы) чорботуохха сөп. Кини бастакы бөлөххө баар. Оттон иккис бөлөххө, мин санаабар, олохтоохтор эрэллэрэ Кэскил Семенов тахсыылаахтык тустуон сөп.

Чэ, хаһан баҕарар буоларыныы, биһиги билгэлиибит, оттон көбүөр күүстээхтэри бэйэтэ быһаарыа. Ол эбэтэр, ким күүстээх, ким үчүгэй бэлэмнээх – ол кыайыаҕа.

61 кг – 24 кыттааччы. Эмиэ, сэрэбиэй түмүгүнэн кыттааччылары ырытан көрдөххө, бастакы бөлөххө үөрүйэхтээх бөҕөс, соторутааҕыта аҕай Уһук Илин федеральнай уокурук чемпионатыгар 57 киилэҕэ бастаабыт Федор Постников (Таатта) баһылыыр-көһүлүүр оруолу ылара буолуо дии саныыбын. Кини атын утарсааччылара – эдэрдэр. Манна даҕатан эттэххэ, үксүлэрэ улахан түһүлгэҕэ бастакы ыйааһыҥҥа тустар уолаттар, этэргэ дылы, биир ыйааһыны өрө тахсан күөн көрсөр буолбуттар.

Ол оннугар, иккис бөлөххө күүстээх бөҕөстөр мустубуттар. Ол курдук, ини-бии Петр, Алексей Копыловтар, Михаил Иванов, Яков Павлов, Артём Слепцов бааллар. Бары даҕаны тэҥ сыһа тустар таһымнаахтар. Дьэ, хайаларыгар түһүлгэ мүчүк гынар? Киһи кими да намтатыан баҕарбат эрээри, санаам хайдах эрэ Яков Павловка (Томпо) сытар. Оттон эһиэхэ?

65 киилэҕэ 23 бөҕөс сэрэбиэйи ааспыт. Бастакы бөлөххө маҥнайгы эргииргэ Виктор Яковлев – Манчаары Ильинов хапсыһыылара сэҥээриини тардыан сөп. Бу бөлөххө кинилэри таһынан А.Болуров, В.Бурнашев, У.Иванов курдук биллэр бөҕөстөр бааллар. Быһаарыылаах хапсыһыыга кыттааччы чуо бөҕөстөртөн биллиэҕэ дии саныыбын.

Оттон иккис бөлөххө Петр Константинов, Александр Авелов, Юлиан Григорьев мэтээл иһин киирсэр буолуохтаахтар. Дьэ, көрүөхпүт, сылыктааһын төһө сөбүн. Ханныгын даҕаны иһин, биһиги сытыы тыҥааһыннаах тустуулары көрүөхпүт дии саныыбын.

70 киилэҕэ 13 кыттааччы баар. Манна, улахан түһүлгэҕэ кыттыытын тохтоппут, билигин Мэҥэ Хаҥалас улууһун көҥүл тустууга хамаандатын тренеринэн анаммыт Россия уонна Европа чемпионаттарын призера, норуоттар икки ардыларынааҕы кылаастаах спорт маастара Ньургун Скрябин эдэр уолаттары тургутан көрүөҕэ. Бу састааптан киниэхэ утарсыыны ким эмэ оҥоруо дуо?

Бу ыйааһыҥҥа бастакы бөлөхтөн арааһа Иван Потапов, эбэтэр Петр Ксенофонтов (иккиэн чурапчылар), быһаарыылаах хапсыһыыга иккиэннэриттэн биирдэстэрэ тахсара буолуо.

74 кг – 9 бөҕөс суруттарбыт. Онуоха, мин сабаҕалааһыммынан, чемпион аатын ким ыларын быһаарсыыга Айсен Потапов уонна Константин Капрынов көрсөр буолуохтаахтар. Кинилэр иккиэн атын-атын бөлөхтөргө киирбиттэр.

79 киилэҕэ 16 кыттааччы сэрэбиэйи ааспыт. Эһиги туох дии саныыргыт буолла, оттон мин бастакы бөлөхтөн Николай Сивцев (Мэҥэ Хаҥалас) кыһыл көмүс мэтээл иһин тустуон сөп диибин. Оттон иккис бөлөххө Иннокентий Бабаранов, Албан Аввакумов, Тимур Николаев, Олег Фомин курдук бөҕөстөр күөн көрсүөхтэрэ. Маныаха бэйэм санаабар, Албан уонна Тимур үөрүйэхтээх уонна бу ыйааһыҥҥа уруккуттан буһууну-хатыыны барбыт бөҕөстөр буоланнар, ордук түһүлгэлээхтэр дии саныыбын.

86 кг – 6 бөҕөс баар. Манна, Анатолий Никитин (Мэҥэ Хаҥалас) бастыы сыһара буолуо.

92 киилэҕэ – 12 кыттааччы. Бастакы бөлөххө Намтан Сергей Семенов уонна Сунтаартан Владимир Данилов финалга ким тахсарын быһаарсаллара буолуо. Иккис бөлөххө, соторутааҕыта Уһук Илин федеральнай уокурук чемпиона буолбут Андриан Ленскэйгэ (Чурапчы) эрэнэбин.

97 кг – 7 кыттааччы сэрэбиэйи ааспыт. Кинилэртэн, Уһук Илин чемпиона, республика тустууга сүүмэрдэммит хамаандатын штабын начальнигынан анаммыт спорт маастара Ньургун Сергин (Сунтаар) чорбойор.

125 киилэҕэ 13 бөҕөс баар. Билиҥҥи кэмҥэ бу ыйааһыҥҥа күүстээхтэринэн биллэр Никита Хабаров – Эдуард Максимов сэрэбиэй быһыытынан бастакы эргииргэ көрсөр буолбуттар. Өссө бу бөлөххө Уус Алдантан Максимов, Сунтаартан Семенов бааллар. Ол оннугар иккис бөлөххө Никита Софронов (Чурапчы) балаһыанньата ордук курдук.

Чэ, сэрэбиэйи өҥөйөөт, күүстээхтэри сылыктаан көрдөххө ити курдук. Ол эрэн, спорка хаһан баҕарар көһүтүллүбэтэх түмүктэр баар буолааччылар. Эрдэттэн бастыҥнарынан ааҕыллыбыттар хотторон кэбиһиэхтэрин эмиэ сөп. Спорт итинэн кэрэ ээ.

Хамаанданан түмүккэ мин санаабар, чурапчылар кыайыыһыктар. Оттон эһиги туох дии саныыгыт?

Петр ПАВЛОВ.