Ураты тыыннаах күрэхтэһии
Бу ааһан эрэр муус устар ыйыгар оҕолорго уонна 21-гэр диэри саастаах эдэрдэргэ бэрт улахан күрэхтэһии көҥүл тустууга Дьокуускайга уонна республика үрдүнэн күүскэ ыытыллан ааһан эрэллэр.
Ааспыт сылтан Бүтүн Россия үрдүнэн аата биллэ охсубут Сунтаар ыччата Лев Павлов чаҕылхай тустуутунан элбэх ыалдьааччыларын үөртэ, сүргэлэрин көтөхтө. Саха тустуутун үгэстэрин салгыыр өссө биир “сулус” үрдүк аата, элбэх ытыс тыаһынан, ыһыынан-хаһыынан доҕуһуолланан, ыйааһыныгар эрэллээхтик 1-кы миэстэҕэ таҕыста, барыбытыгар инникигэ эрэли үөскэттэ. Бэлиэтээн аһарбытым курдук, эдэр тустууктар ортолоругар, бүтүн республиканскай турнирдар бэрт үрдүк таһымнаахтык тэриллэн аастылар. Арааһа пандемия, ковид-19, икки сыл хааччахтаан, иһийэн сытан баран, иитиллэн сытар өй-санаа, тулуур төлө баран, көмүөл мууһа тоҕо солоон ааспытын курдук диэххэ сөп.
Бу ааспыт өрөбүлгэ, ол аата муус устар 23 күнүгэр, Дьокуускай куорат 3 нүөмэрдээх В.П. Керемясов аатынан оҕолорго спортивнай оскуолатыгар, Дьокуускай куорат оскуолаларын спартакиадатын 14-15 саастаах уолаттар ортолругар көҥүл тустууга 4 (түөрт) бөлөххө араарыллан, биирдиилээн уонна хамаанданан бастыыр иһин күрэхтэһии ыытыллан ааста. Республикаҕа физкультура уонна спорт сайдыыта 100 сылыгар, Дьокуускай куоракка физкультураны уонна спорду сүрүннүүр-тэрийэр тэрилтэ олохтоммута 95 сылыгар анаммыт Спартакиадаҕа бу көҥүл тустуу көрүҥэ төһө да талан ылыы быһыытынан киирдэр, өр сыллаах иһийии кэнниттэн күөрэйбитэ күрэхтэһиини ураты тыынныырга дылы.
Тэрийээччилэр Дьокуускай куорат үөрэҕэриитин уонна эти-хааны, спорду сайыннарыыга управлениеларын начальниктара, туһааннаахтарынан Петрова М.П. уонна Ефимов Э.В., биир санаанан салайтаран тэрийбит тэрээһиннэрэ буолла. Аны куорат оскуолаларын үөрэтэр оҕолорун ахсаанын учуоттаан 4 бөлөххө арааран, бу группалар бэйэлэрин икки ардыгар, ыйааһыннарынан чулуулары уонна хамаанданан бастыҥнары быһаарыстылар. Онон куорат оскуолаларын баһыйар үгүс ахсааннаах үөрэнээччилэрэ бу спартакиадаҕа хабыллар балаһыанньатын олохтообуттар. Маассабас дьэ бу буолар буоллаҕа. Спартакиада дьиҥнээх сыала-соруга. Онон көбүөргэ бу сырыыга эдэр тустууктар бэйэлэрин оскуолаларын чиэһин көмүскээтилэр. Бу эмиэ патриотическай иитии биир көрүҥэ тахсан кэлэр. Онон бары өттүнэн сүрдээх тыҥааһыннаахтык барбыт күрэхтэһиигэ көҥүл тустууга бу сырыыга эппиэтинэһи сүгэр оскуола физкультураҕа учууталлара 8 чулуу уолаттартан хомуллубут хамаандаларын түмүгэ маннык буолан таҕыста.
БАСТАКЫ БӨЛӨХХӨ, 8 оскуолаттан 1-кы миэстэҕэ хамаанданан түмүккэ, көҥүл тустууга НПСОШ-2 оскуолата таҕыста. Хамаанда представителэ, спорт бэтэрээнэ, хапсаҕайга республика биир биллэр спортсмена Оконешников В.Н., дириэктэр Владимиров В.М. манна даҕатан кыратык этэн аһардахха, республикаҕа көҥүл тустууну сайыннарбыт дьон – Д.П. Коркин. В.Г. Румянцев, К.Григорьев ааспыт үйэ 50-с сылларыгар үөрэхтэрин бүтэрбиттэрэ. Онтон ХХ1 үйэҕэ оҕолорго Россия, Европа, аан дойду күрэхтэһиитин чемпионнара уонна призердара бу оскуола кыһатыгар үөрэнэ сылдьыбыттара.
Дьэ, бу маннык баас үгэстээх оскуолаҕа улахан утарсыыны МОБУ СОШ-21 нүөмэрдээх оскуолатын тустууктара улахан утарсыыны оҥорон эрэллээхтик 2-с миэстэҕэ таҕыстылар. Оскуола представителэ – физрук Васильев Е.В, дириэктэр Шарапова Л.Н.
ИККИС БӨЛӨХХӨ, 6 оскуолаттан, олус үчүгэй түмүгү МОБУ СОШ-25 хамаандата таҕыста, физкультура учуутала Корякин А.В., дириэктэр Захаров И.Ю. Бу оскуола дириэктэрэ Захаров И.Ю. баҕатынан куорат оскуолаларыттан 1-кынан уонна соҕотох да быһыылаах, тустуу көрүҥэ физкультура уруогун быһыытынан киирэн турар. Онон манна В.П. Керемясов аатынан 3-нүөмэрдээх оскуола филиала үлэлииригэр сөптөөх усулуобуйа барыта тэриллэн турар.
ҮҺҮС БӨЛӨХХӨ, 5 оскуолаттан 1-кы, 2-с миэстэлэргэ эмиэ тустууга куорат сайдыытыгар дьоһун үгэстэрдээх Хатас орто оскуолатын оҕолоро уонна Марха 1-кы нүөмэрдээх оскуолатын хамаандалара бэрт эрийсиилээх-хатыһыылаах хапсыһыылар түмүктэригэр хатастар 1-кы, мархалар 2-с миэстэҕэ тахсаннар, атыттары ыраах хааллардылар. Представителлэр уонна дириэктэрдэр туһааннааҕынан Саввинов Э.Н., Слепцов Н.В. уонна Гаврильев И.И.. Стручкова М.Н.
ТӨРДҮС БӨЛӨХХӨ, Пригород 12-с нүөмэрдээх оскуола соҕотох хамаанда туруоран, эрэйэ суох 1-кы миэстэҕэ таҕыста. Оскуола представителэ Ефимов П.П., дириэктэр Уйгуров М.В.
Бу ураты тыыннаах күрэхтэһиигэ элбэх оҕо өйдөбүнньүк Дьокуускай куорат Спартакиадатын мэтээллэрин уонна грамоталарын хаһаайыннара буолар чиэскэ тигистилэр. Олор истэригэр көҥүл тустууга олох үчүгэй хардыыны саҕалаан эрэр В.П. Керемясов аатынан 3-с нүөмэрдээх спортивнай оскуола иитиллээччилэрэ, республика сборнай хамаандатын чилиэннэрэ, сахалартан 1-кы маастар кэриэһигэр сылын аайы ыытыллар Ньурба куоратыгар быйылгы республика 2023 сыл чемпионнара Голиков Антон, Винокуров Ариан, Куличкин Эрхан, Николаев Вадим, Бурцев Уйгун, Асанов Джон, ДФО чемпиона Эрчим Жирков бэйэлэрин оскуолаларын чиэһин көмүскээтилэр, мастер-класс хапсыһыылары көрдөрдүлэр. Бу ааттаммыт эдэр тустууктар уонна билиҥҥи кэм республика чулуу тренерэ, аан дойдутааҕы кылаастаах спорт маастара, Россия чемпиона уонна призера, Москва куорат чемпиона Н.Г. Яковлев салайааччылаах, Дагестаҥҥа бу ый ортотугар саҕаланыахтаах Россия 15-14 саастаах оҕолорун ортотугар бастыыр иһин күрэхтэһиигэ бэлэмнэнэр-эрчиллэр сборга көттүлэр.
Бу өр сыллаах тохтобул кэнниттэн иккистээн ыытыллыбыт куорат Спартакиадатын тутаах көрүҥэр, көҥүл тустууга төһө да кыра сыыһалар-халтылар баалларын үрдүнэн, көдьүүһэ кэлин сылын аайы ыытыллар буоллаҕына сүрдээх үчүгэй түмүктэрдээх буолуо диэн эрэниэҕи баҕарыллар.
Быйылгы күрэхтэһиигэ 119 оҕо кыттыбыт буоллаҕына, кэлэр сылларга маассабас улаатан, ол чулуу спортсменнар үүнэн тахсыыларыгар сүрүн төһүү күүс буолуо диэн бүк эрэллээхпин.
Федот СОЛОВЬЕВ, Российскай Федерация физкультуратын үтүөлээх үлэһитэ.